شاید شما هم مانند بسیاری از افراد هنگاهی که عنوان این مقاله را خواندید، تعجب کنید و از خود بپرسید مگر ماچا همان چای سبز نیست؟ این دو چه تفاوتی میتوانند با یک دیگر داشته باشند؟ درست است؛ ماچا، چای سبز است اما هر چای سبزی، ماچا نیست. در ادامه با تفاوتها و شباهتهای این دو بطور کامل آشنا خواهید شد.
ماچا و چای سبز هر دو از یک گیاه به نام Camellia sinensis بدست میآیند اما تفاوت اصلی این دو در نحوه رشد و فراوری برگهای چای نهفته است بطوری که علت تفاوت در عطرو طعم و محتوای غذایی آنها نیز همین میباشد.
چای سبز تنوع بالایی دارد که مشهورترین و با کیفیت ترین نوع آن در چین و ژاپن کشت میشود. گرچه همه آنها از یک گونه هستند، اما تنوع در آب و هوای محل رشد یا نحوه برداشت و فراوری برگها و جوانهها باعث تنوع این دو شده است. ایده کلی ماچا نیز از چین سرچشمه گرفته است، اما در قرن دوازدهم توسط راهب بودایی به نام ایسای به ژاپن معرفی شد. پس از چند قرن نیز بطور کامل در فرهنگ ژاپنی جا افتاد بطوری که به عنوان چای اصلی در مراسمات سنتی چای ژاپنی از آن استفاده میشود.
این دو چای حاوی ویتامینها، آمینو اسیدها، آنتی اکسیدانها و مواد معدنی مشابه بسیاری هستند بطوری که تاثیر بسزایی در کاهش وزن، افزایش انرژی، تقویت قلب و عروق و بهبود سلامت پوست و مو دارند. اما تفاوت این دو در چیست؟ در ادامه بطور دقیق به بررسی تفاوت ماچا و چای سبز خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.
1. نحوه رشد
برای تهیه چای سبز، گیاه باید در تمام مراحل رشد در زیر آفتاب باشد تا نور کافی دریافت کند اما برای تهیه ماچا 3 تا 4 هفته قبل از برداشت بر روی کل بوتهها پارچههای برزنتی کشیده میشود تا نور آفتاب به آنها نرسد. هنگامی که نور آفتاب به گیاه نمیرسد یک انفجار در مواد مغذی گیاه رخ میدهد. مطالعات نشان میدهد که محرومیت برگهای چای از نور خورشید در طول یک مرحله رشد باعث میشود که برگها برای ادامه زندگی سختتر تلاش کنند و در نتیجه ترکیب شیمیایی آنها تغییر کند. بطوری که سطح ویتامینها، آنتی اکسیدان کاتچین، آمینو اسید التیانین و کلروفیل گیاه بسیار بیشتر از چای سبز میشود. افزایش کلروفیل باعث میشود رنگ گیاه سبز زمردیتر و عطر و طعم شیرین و ملایمتر شود. پس از این مرحله کارگران سه تا از جوانترین برگهای چای را بصورت دستی میچینند، آن را بخار دهی و خشک میکنند تا ساقهها و برگها جدا شود و تنها قسمت شیرین مرکزی گیاه که به آن تنچا میگویند، باقی بماند. سپس تنچا را بین دو سنگ گرانیتی گذاشته و به آرامی آسیاب میکنند تا کاملا پودر شود.
برگ چای سبز را نیز مانند ماچا برای جلوگیری از اکسید و سیاه شدن بخارپز میکنند؛ اما آنها بشکل برگها خشک شده یا خرد شده در تی بگ استفاده میشوند که این یک از معایب بزرگ این چای است زیرا این برگها تنها بخش کوچکی از مواد مغذی خود را به نوشیدنی چای منتقل میکنند و باقی آن در درون برگها دور ریخته میشود. اما در هنگام نوشیدن چای ماچا درواقع شما پودر برگ ماچا را میخورید و هیچ دور ریزی ندارید بنابراین از 100% مواد مغذی این چای برهمند میشوید.
چکیده:
چای سبز باید در تمام مراحل رشد زیر نور آفتاب باشد اما ماچا را از 4 هفته قبل از برداشت با پارچههایی میپوشانند تا نور خورشید به آن نرسد و مواد معدنی و مغذی آن مانند ویتامینها، آنتی اکسیدانها و کافئین آن افزایش یابد.
2. مواد معدنی
همانطور که در بالا اشاره شد، چای سبز و ماچا، مواد معدنی و مزایای سلامتی یکسانی دارند اما تفاوت آنها در میزان این مواد معدنی است؛ بطوری که ارزش غذایی ماچا و آنتی اکسیدانهای آن به ترتیب 10 و 3 برابر چای سبز است. طبق روش تست ORAC، آنتی اکسیدانهای ماچا 1384 واحد در هر گرم دارد. برای درک بهتر اینکه چقدر این مقدار قابل توجه است، انار دارای 105 واحد در گرم و گردو 135 واحد است. منابع غنی آنتی اکسیدان ماچا میتواند با رادیکالهای آزاد مبارزه کرده و التهابات را از بین ببرد.
طبق گفته وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA)، 1 فنجان چای سبز دارای حدودا 2 کالری است. مقدار کالری موجود در پودر ماچا ممکن است با توجه به برند کمی متفاوت باشد، اما طبق USDA، ماچا معمولاً حدودا 5 کالری در هر وعده دارد. بنابراین هر دو چای نوشیدنیهای کم کالری هستند.
التیانین یکی دیگر از ترکیبات مشترک بین این دو چای است که باعث ایجاد احساس آرامش در فرد میشود این آمینو اسید ممکن است به مبارزه با سیگنالهای استرس زا کمک کند و عوارض کافئین را در بدن شما کاهش دهد، در نتیجه باعث افزایش هوشیاری میشود. سطح این آمینو اسید در ماچا بیشتر از چای سبز است.
چکیده:
ارزش غذایی ماچا و آنتی اکسیدانهای آن به ترتیب 10 و 3 برابر چای سبز است. همچنین یک فنجان چای سبز و ماچا به ترتیب دارای 1و 5 کالری است که مقدار بسیار کمی است.
3. کافئین
سومین تفاوت اصلی ماچا و چای سبز، کافئین آنها است. به طور کلی، ماچا نسبت به چای سبز معمولی دارای سطوح بالاتری کافئین است. این ماده باعث افزایش هوشیاری، بهبود در خلق و خو، توجه، زمان واکنش و حافظه میشود.
بنا بر گفته برخی از سایتهای انگلیسی زبان محتوای کافئین در چای سبز سنتی بین 11.3 تا 24.67 میلی گرم در هر گرم است، در حالی که در ماچا بین 18.9 تا 44.4 میلی گرم در گرم است. بنابراین ممکن است ماچا برای کسانی که سعی در محدود کردن مصرف کافئین خود دارند مناسب نباشد. اگر بهدنبال نوشیدنی ملایمتر و آرامبخش هستید، یا اگر از طرفداران طعم منحصربفرد ماچا نیستید، ممکن است بخواهید چای سبز را به جای آن انتخاب کنید (فقط مراقب باشید که زیاد دم نکشد زیرا تلخ میشود).
چکیده:
محتوای کافئین ماچا بیشتر از چای سبز است؛ بنابراین کسانی که بدنبال محدود کردن مصرف کافئین خود هستند یا طعم ماچا را دوست ندارند میتوانند ار چای سبز استفاده کنند.

4. قیمت
چای سبز تنوع کیفیتی و قیمتی بسیار زیادی دارد اما حتی برخی از بهترین برندهای آن نیز قیمتی پایین تر از ماچای تشریفاتی دارند، دلیل آن نیز به هزینههای تولید و ترکیبات این دو چای بر میگردد. چای سبز در کشورهای مختلف و آب و هوای متفاوتی رشد میکند اما ماچا بطور معمول در چین و ژاپن کشت میشود که نوع ژاپنی آن نیز کیفیت بسیار بالاتری نسبت به نمونه چینی دارد. در ژاپن برای حفظ کیفیت ماچا آن را دست چین میکنند اما چای سبز معمولا بصورت ماشینی چیده میشود. علاوه بر این چای ماچا مواد معدنی و خواص بسیار قوی تر و بیشتری نسبت به چای سبز دارد؛ در واقع ماچا نمونه ارتقا یافته چای سبز است. با این توصیفات چیز عجیبی نیست که قیمت ماچا گرانتر باشد.
ماچا همانند چای سبز کیفیتهای متفاوتی دارد که دوتا از اصلی ترین نوع آن ماچا تشریفاتی و ماچا نرمال است. گرید تشریفاتی رنگ سبز زمردی تر و عطر و طعم شیرینی و گلی دارد و قیمتی بالاتر از سایر کیفیتها دارد، اما گرید نرمال رنگ سبز تیره تری دارد و برای کسانی که به دنبال صرفه جویی در هزینهها هستند یک انتخاب عالی میباشد.
چکیده:
چای ماچا بخاطر هزینه های تولید بسیار بالا و مواد معدنی بسیار قوی تر و بیشتر قیمت بالاتری نسبت به چای سبز دارد.