کینوا، گیاه سنتی و بومی جنوب آمریکا به خصوص کشورهای پرو، اکوادور و بولیوی است که قدمتی 5000 ساله دارد.این گیاه که به خاطر دانههای خوراکیاش کاشته میشود، جزو غلات نبوده و بیشتر به خانواده اسفناج شباهت دارد اما نحوه پخت آن مشابه برنج است. این دانه زمانی که پخته میشود نرم و کرکی است و دارای طعم خوشمزهای است.
دانه کینوا در سرتاسر جهان طرفداران خاص خودش را دارد و امروزه مورد توجه بسیاری از گیاهخواران نیز قرار گرفته است زیرا سرشار از پروتئین، منیزیم، فیبر، پتاسیم، آهن، کلسیم، فسفر، ویتامینهای گروه ب، ویتامین ای و آنتی اکسیدانها میباشد و همه 9 آمینو اسید ضروری بدن را دارد.
این گیاه که به نامهای برنج اینکای و خاویار گیاهی نیز شناخته میشود، تقریبا ۱۲۰ گونه و ۱۸۰۰ نوع دارد. دانههای آن میتواند سیاه، قرمز، سفید، بنفش، صورتی ، زرد، خاکستری، نارنجی یا سبز باشد. کینوای سفید، قرمز و سیاه از نظر ارزش غذایی تفاوت چندانی ندارند ولی در طعم، بافت و زمان پخت متفاوت هستند.
اگر شما به هرلیلی به دنبال حذف گلوتن از غذای خود و هضم راحتتر مواد غذایی هستید، دانه کینوا و چیا انتخاب عالی برای شماست زیرا این دو ماده فاقد گلوتن هستند اما با داشتن آنتی اکسیدان و مواد مغذی فروان به شما کمک میکند یک رژیم غذایی کاملا سالم داشته باشید.
سازمان ملل متحد به دلیل ارزش بالای مواد مغذی و پتانسیل کمک به امنیت غذایی در سراسر جهان ، سال 2013 را “سال بین المللی کینوا” اعلام کرد. این سازمان امیدوار است که نامگذاری بینالمللی سالها بتواند هوشیاری عمومی را از خواص تغذیهای، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی کینوآ برای کشاورزان بومی آن بالا ببرد.
سازمان ناسا نیز به دلیل خواص بینظر دانه کینوا و کشت راحت این گیاه، در نظر دارد از این آن برای سفرهای طولانی میانسیارهیی استفاده کند.
کینوا سفید، قرمز و سیاه چه تفاوتی با هم دارند
دانههای کینوا در رنگهای سفید، قرمز و سیاه وجود دارد. کینوا سفید که کمی به زرد متمایل است را به نام کینوا طلایی هم میشناسند. این دانهها ظریفتر و سبکتر از بقیه رنگها هستند و بعد از پخت نرمتر میشوند.
کینوا قرمز بعد از پخت به رنگ قهوهای دیده میشود و کمی شیرینتر است. این دانهها که بعد از پخت بافت خود را بیشتر حفظ میکند، برای تهیه سالاد مناسبتر هستند. کینوای قرمز تا حدودی از نظر طعم و بو شبیه فندق است.
کینوا سیاه عطر و طعم خاکی تری دارد و کمی شیرین مزه تر از کینوای سفید است و رنگ سیاه خود را بعد از پخته شدن حفظ میکند.

فواید دانه کینوا:
1. لاغری و کاهش وزن:
لاغر شدن بدون گرسنگی کشیدن آرزوی قلبی خیلی از خانمها و البته آقایان است. دانههای کینوا درست همین کار را میکنند. به خاطر اینکه حاوی میزان زیادی پروتئین هستند و به طور طبیعی سیری ایجاد میکنند. علاوه بر اینها کینوا خیلی زود معده را پر میکند و جلوی پرخوری را میگیرد. باید بدانید که این دانهها کمچرب هستند و شاخص گلیسمی پایینی دارند. برای همین جایگزین مناسبی برای پاستاها، نان و برنج محسوب میشوند.
2. ضد پیری:
کینوا حاوی مواد معدنی فوقالعادهایمانند: منگنز، مس و … است . علاوه بر این باید بدانید که این دانهها به علت داشتن آنتیاکسیدان فراوان، باعث فعال کردن آنزیمی میشوند که به بدن کمک میکند تا با رادیکالهای آزاد مقابله کند. رادیکالهای آزاد به دلیل عواملی مانند: استرس، آلودگی، غذاهای نامناسب و … وارد بدن شده و باعث پیری سلولها میشوند. با مصرف کینوا شما صاحب صلاحی مطمئن در برابر پیری خواهید شد.
3. ضد التهاب:
دانه کینوا میتواند به ترویج و افزایش میکروبهای مفید روده کمک کند. این میکروبها برای جلوگیری از چاقی، التهاب و بیماریهای دیگر بسیار مهم است. کینوا حاوی مواد مغذی ضد التهابی بسیاری همچون اسید فنولیک، پلی ساکارید دیواره سلولی و مواد مغذی است .

4. فاقد گلوتن:
سایت Medical News Today تخمین میزند که تقریبا ۱.۶ میلیون نفر از رژیم غذایی بدون گلوتن پیروی میکنند بدون اینکه مبتلا به این بیماریها باشند. افرادی که به هر دلیلی اعم از بیماری یا علاقه، از این نوع رژیم پیروی میکنند، ممکن است در دریافت تمامی مواد مغذی ضروری خود مانند: آهن، کلسیم، فیبر، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و فولات به مشکل بیفتند زیرا این مواد در رژیم غذایی فاقد گلوتن نمیباشد. از آنجایی که کینوا به طور طبیعی فاقد گلوتن است میتواند بهترین گزینه برای رژیم غذایی فاقد گلوتن باشد زیرا دانه کینوا حاوی آنتی اکسیدان و مواد مغذی بیشتری نسبت به محصولات بدون گلوتن دیگر است.
اما دانههای کینوا حاوی «پرولامین» هستند. این پروتئینها معمولاً در افرادی که به بیماری عدم تحمل گلوتن مبتلا هستند ایجاد حساسیت میکند. افرادی که دچار چنین مشکلی هستند باید در ابتدا مقدار اندکی از این دانهها را مصرف کرده و منتظر واکنش باشند. اگر مشکلی به وجود نیامد میتوانند با خیال راحت از آن استفاده کند.
5. کاهش کلسترول خون:
محتوای خوب فیبر در کینوا میتواند در پایین آوردن سطح کلسترول خون مفید باشد. در یک مطالعه نشان داده شد که بیش از ۱۶ گرم از غلات سبوس دار همچون کینوا میتواند سطح کلسترول بد خون را کاهش دهد.
6. افزایش سلامت قلب:
وقتی صحبت از بیماریهای قلبی عروقی است کینوا خواص بینظیر خود را بیشتر آشکار میکند. این دانههای پرخاصیت نه تنها از رگها محافظت میکنند بلکه خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را نیز کاهش میدهند. میپرسید چرا؟ به خاطر اینکه سرشار از فیبر هستند. نتایج پژوهشها نشان میدهد که فیبرهای محلول در آب ژلی تشکیل میدهند که اجازه نمیدهند کلسترول جذب روده شود. علاوه بر این زمانی که میزان کلسترول کاهش پیدا میکند رگها تمیزتر و بازتر میشوند و قلب در سلامت بالایی قرار میگیرد. محققان دانشگاه هاروارد معتقدند اگر روزانه ۲۵ گرم غلات مصرف شود، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی به میزان ۱۵ درصد کاهش مییابد.بنا بر این وقت آن رسیده که دیگر دانه کینوا یک عضو جدایی ناپذیر وعده های غذایی شما شود.
7. بهبود سیستم گوارش:
برای کبدهای آسیب دیده و شکمهای نفخ کرده کینوا یک انتخاب فوقالعادهای است. این دانهها در کشورهای آمریکای جنوبی به دانهی طلایی و خاویار گیاهی معروفاند. کینوا حاوی فیبرهای غیر محلول در آب میباشد که آب را به خود جذب میکند. در نتیجه حجیم شده و باعث تحریک عملکرد رودهها میشود. باید بدانید که حدود یک لیوان از این دانهها حاوی فیبری معادل یک برش نان کامل (سبوسدار) میباشد. اگر از مشکلات گوارشی رنج میبرید بدانید که کینوا همان دانهی مورد نیاز شماست.
8. کمک به بهبود دیابت و فشار خون بالا:
کینوا به دلیل داشتن مقدار زیادی آنتی اکسیدان کورستین میتواند به مدیریت و بهبود دیابت و فشاری خون بالا کمک کند.
9. افزایش طول عمر:
بر اساس گفتههای برخی از دانشمندان، فیبر موجود در کینوا میتواند به افراد کمک کند عمر بیشتری داشته باشند.این مطالعات نشان داده اند، رژیم غذایی سرشار از فیبر میتواند مرگ زودرس و همچنین مرگهای ناشی از بیماران مزمنی مانند: سرطان، بیماری قلبی_عروقی و دیابت را کاهش دهد.
10. تسکین دردهای میگرنی
اگر شما هم از میگرن رنج میبرید باید هر چه زودتر کینوا را وارد برنامهی غذاییتان بکنید. به خاطر اینکه سرشار از منیزیم است و به آرامش رگهای خونی کمک میکند. این دانهها همچنین حاوی ریبوفلاوین هستند. درصورت مصرف روزانه ۴۰۰ میلیگرم ریبوفلاوین، مدت زمان دردهای میگرنی کاهش پیدا میکند.
مضرات دانه کینوا:
خطر بسیار اندکی در مورد خوردن کینوا وجود دارد. دانه های کینوا با ساپونین پوشیده شدهاند که مواد شیمیایی هستند که برای محافظت از گیاه در برابر بیماریهای ناشی از قارچها، باکتریها و ویروسها به کار میروند. ساپونین میتواند طعم تلخی داشته باشد بنابراین قبل از پختن کینوا باید آن را به طور کامل زیر آب سرد شستشو داد.برای برخی از افراد، ساپونین میتواند کارهای بیشتری بر روی آنها داشته باشد. این ماده میتواند باعث ایجاد التهاب معده و آسیب به روده کوچک شود. همچنین محتوای غنی کینوا از فیبر ممکن است باعث ایجاد درد شکم گردد.

چکیده:
دانه کینوا در سرتاسر جهان طرفداران خاص خودش را دارد و امروزه مورد توجه بسیاری از گیاهخواران نیز قرار گرفته است زیرا سرشار از پروتئین، منیزیم، فیبر، پتاسیم، آهن، کلسیم، فسفر، ویتامینهای گروه ب، ویتامین ای و آنتی اکسیدانها میباشد. همه 9 آمینو اسید ضروری بدن را دارد.این دانه فاقد گلوتن میباشد. دانههای کینوا میتواند سیاه، قرمز، سفید، بنفش، صورتی ، زرد، خاکستری، نارنجی یا سبز باشد.
سازمان ملل متحد به دلیل ارزش بالای مواد مغذی و پتانسیل کمک به امنیت غذایی در سراسر جهان ، سال 2013 را “سال بین المللی کینوا” اعلام کرد.
فواید کینو:
1.لاغری و کاهش وزن:
دانههای کینوا کمچرب هستند و شاخص گلیسمی پایینی دارند. برای همین جایگزین مناسبی برای پاستاها، نان و برنج محسوب میشوند. همچنین با ایجاد حس سیری به کاهش وزن شما کمک میکنند.
2.ضد پیری:
این دانهها باعث فعال کردن آنزیمی میشوند که به بدن کمک میکند تا با رادیکالهای آزاد مقابله و از پیری جلوگیری کند.
3.ضد التهاب:
کینوا حاوی مواد مغذی ضد التهابی بسیاری همچون اسید فنولیک، پلی ساکارید دیواره سلولی و مواد مغذی است .
4.فاقد گلوتن:از آنجایی که کینوا به طور طبیعی فاقد گلوتن است میتواند بهترین گزینه برای رژیم غذایی فاقد گلوتن باشد زیرا دانه کینوا حاوی آنتی اکسیدان و مواد مغذی بیشتری نسبت به محصولات بدون گلوتن دیگر است.
5.کاهش کلسترول خون:
محتوای خوب فیبر در کینوا میتواند در پایین آوردن سطح کلسترول خون مفید باشد.
دانه گیاه کینوا بدلیل خواص بینظیری که دارد به خاویار گیاهی مشهور شده است.این دانه سرشار از فیبر، آنتی اکسیدانها و مواد مغذی است.
6.افزایش سلامت قلب:
دانه های پرخاصیت کینوا به خاطر اینکه سرشار از فیبر هستند، نه تنها از رگها محافظت میکنند بلکه خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را نیز کاهش میدهند.
7.بهبود سیستم گوارش:
برای کبدهای آسیب دیده و شکمهای نفخ کرده کینوا یک انتخاب فوقالعادهای است. حدود یک لیوان از این دانهها حاوی فیبری معادل یک برش نان کامل (سبوسدار) میباشد.
8.کمک به بهبود دیابت و فشار خون بالا:
کینوا به دلیل داشتن مقدار زیادی آنتی اکسیدان کورستین میتواند به مدیریت و بهبود دیابت و فشاری خون بالا کمک کند.
9.افزایش طول عمر:
فیبر موجود در کینوا میتواند به افراد کمک کند عمر بیشتری داشته باشند.
11.تسکین دردهای میگرنی:
دانه های کینوا حاوی ریبوفلاوین هستند.درصورت مصرف روزانه ۴۰۰ میلیگرم ریبوفلاوین، مدت زمان دردهای میگرنی کاهش پیدا میکند.
مضرات کینوا:
خطر بسیار اندکی در مورد خوردن کینوا وجود دارد. دانه های کینوا با ساپونین پوشیده شدهاند که مواد شیمیایی هستند. این ماده میتواند باعث ایجاد التهاب معده و آسیب به روده کوچک شود. همچنین محتوای غنی کینوا از فیبر ممکن است باعث ایجاد درد شکم گردد.